2018 – Wstęp / Auschwitz-Birkenau
23 czerwca 20202018 – Wadowice
23 czerwca 2020
Wycieczkę do Auschwitz-Birkenau, Kalwarii Zebrzydowskiej, Wadowic, Łagiewnik i Krakowa odbyłem w dniach 27-30 sierpnia 2018 roku
– Wstęp / Auschwitz-Birkenau
– Kalwaria Zebrzydowska i Dróżki Pana Jezusa
– Wadowice
– Łagiewniki
– Kraków
***
Po tej wzruszającej i jakże smutnej wizycie w Auschwitz-Birkenau udałem się prosto na swój pierwszy nocleg do Kalwarii Zebrzydowskiej. Do Kalwarii Zebrzydowskiej dojechałem późnym popołudniem i pierwsze, co zrobiłem, to udałem się do recepcji, by się zakwaterować, wziąć prysznic i troszkę odpocząć, zanim udam się do Bazyliki na modlitwę. Byłem pod dużym wrażeniem całego kompleksu i jakże malowniczego położenia sanktuarium Pasyjno-Maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej, o którym św. Jan Paweł II powiedział „Tutaj moje serce zostało na zawsze”. Już nie mogłem doczekać się kolejnego dnia, w którym to zaplanowałem sobie wyjście na Dróżki Pana Jezusa i Dróżki Matki Bożej, tym bardziej, że na cały tydzień zapowiadano bardzo słoneczną pogodę, co jeszcze bardziej mnie cieszyło, gdyż stwarzało okazję do zrobienia lepszych zdjęć.
Całe sanktuarium położone jest na terenie malowniczego Pogórza Makowskiego (pow. wadowicki, woj. małopolskie). Panuje tam wyjątkowa cisza, która sprzyja kontemplacji. Czułem się, jakbym trafił do przedsionka nieba (uśmiech), bo takie miejsca, a tym bardziej jeszcze nie odkryte przeze mnie, bardzo mnie fascynują i rozpalają moją duchowość.
Z tym jakże świętym miejscem bardzo związany był nasz umiłowany papież św. Jan Paweł II. W tym miejscu chciałbym przytoczyć jeden z interesujących artykułów, który ukazał się na portalu aleteia.org.
Kalwaria Zebrzydowska, rok 1930. 10-letni Karol Wojtyła (siedzi) ze swoim ojcem. Nie wiadomo, kim są pozostałe osoby. Fotografia pochodzi ze zbiorów Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
Kalwaria Zebrzydowska to szczególne miejsce w życiu Karola Wojtyły, a potem także i papieża Jana Pawła II. Od najmłodszych lat lubił tam przyjeżdżać. Po śmierci swojej mamy gorliwie się tam modlił. Nie inaczej było, gdy został wybrany na Stolicę Piotrową. Umiłował to miejsce i gdy tylko była okazja – powracał, by w ciszy powierzyć się opiece Pani Kalwaryjskiej.
Miejsce to zostało ufundowane w 1602 roku przez Michała Zebrzydowskiego. Kalwaria Zebrzydowska jest najstarszą kalwarią w Polsce. Wystawiane są tam misteria Męki Pańskiej. Znajduje się tam również wzniesiona przez Jana Bernardoniego bazylika Matki Bożej Anielskiej. Kalwaria Zebrzydowska nazywana jest też „polską Jerozolimą”.
Jan Paweł II Maryję obrał za swoją matkę. Totus Tuus Maryja – cały Twój Maryjo. Podczas uroczystych wizyt w Kalwarii Zebrzydowskiej w 1979 roku, a następnie w 2002 roku podkreślał jakie szczególne miejsce zajmuje Maryja w jego życiu. Wielokrotnie widziano go klęczącego, pogrążonego w modlitwie.
Papież nie omijał tego miejsca i nawet gdy był ponaglany przez ceremoniarzy, by respektować program wizyty, zawsze znajdował czas na modlitwę i zawierzenie siebie i Kościoła opiece Pani Kalwaryjskiej. To Ona, jak powiedział: „wychowywała jego serce już od najmłodszych lat”. Znane jest zrobione tu zdjęcie Karola Wojtyły z ojcem z 1930 roku.
Szukał tu natchnienia i jak potwierdzał wiele razy: otrzymywał je, a sprawy wydawałoby się niemożliwe, zostały w cudowny sposób rozwiązane: „Kiedy w domu były jakieś uroczystości lub kłopoty, wtedy szliśmy do Kalwarii i tak to już mi zostało” – wspominał.
W tym miejscu Jan Paweł II duchowo dojrzewał, krocząc drogami Zbawiciela i Jego Matki. Jego związki z tym miejscem były na tyle silne i głębokie, że wspomnienie tego miejsca znajduje się w passusach jego książek, np. w „Przekroczyć próg nadziei”.
W 1987 roku przywieziono na krakowskie Błonia wizerunek Matki Bożej Kalwaryjskiej, u której stóp papież złożył złotą różę. Podobnie w 1999 roku wizerunek Pani Kalwaryjskiej został wyróżniony.
7 czerwca 1979 roku, będąc w Kalwarii Zebrzydowskiej, papież wołał między innymi o jedność społeczną i jedność ducha. Prosił o modlitwę za niego, by zdołał spełnić misję powierzoną mu przez Boga. Powiedział wtedy m.in.: „Kalwaria ma w sobie coś takiego, że człowieka wciąga” oraz „Tu szukałem światła, szukałem natchnień w służbie Kościołowi (…) uczyłem się wiary”.
Podczas ostatniej wizyty w tym miejscu 19 sierpnia 2002 roku Jan Paweł II złożył w sanktuarium złoty krzyż papieski. Wspominał wówczas samotne spacery dróżkami pasyjnymi i maryjnymi: „rozpamiętywałem ich najświętsze tajemnice”.
Odprawiał wtedy nabożeństwa „dróżkowe” – jako kapłan, ale również jako metropolita krakowski. W 2002 roku nadał sanktuarium miano bazyliki mniejszej. Stale zachęcał do odwiedzenia tego miejsca. Także gdy będąc w Polsce, nie mógł ze względów organizacyjnych przybyć do Kalwarii Zebrzydowskiej, wskazywał na wyjątkowość tego miejsca.
Podczas wizyty w Kalwarii Zebrzydowskiej w 2002 roku Jan Paweł II wypowiedział wzruszające słowa: „Proszę, abyście się tu za mnie modlili, za życia mojego i po śmierci”.
W sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej zachowała się „tradycja” sprawowania mszy świętej w intencji papieża. Oczywiście, te intencje na przestrzeni lat ulegały zmianie, szczególnie po jego beatyfikacji i kanonizacji. W ten sposób realizowany był i jest „duchowy testament” Jana Pawła II. Ta modlitwa jest tu stale obecna.
Późnym popołudniem udałem się na modlitwę do Bazyliki, by pierwszy raz uklęknąć przed cudownym obrazem Matki Bożej Kalwaryjskiej. Na zewnątrz Bazyliki słońce powoli chowało się za horyzont, a jego promienie mocno oświetlały piękne wnętrze świątyni. Miałem teraz czas nie tylko na modlitwę, lecz także na dokładne podziwianie jej wnętrza, mogłem rozkoszować się robieniem zdjęć i cieszyć się z tego, że Pan Bóg pozwolił mi tutaj przebywać. W myślach zadawałem sobie pytanie: dlaczego dopiero teraz tutaj przyjechałem, wszak Kalwaria Zebrzydowska od mojego domu oddalona jest o nieco ponad 200 km, więc stosunkowo niedaleko. Pewnie było to spowodowane tym, że bliżej położone jest sanktuarium w Częstochowie, do którego zresztą staram się każdego roku z sieradzką pielgrzymką wędrować. Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, które powstało na początku XVII wieku jako fundacja Mikołaja Zebrzydowskiego, należy dzisiaj do najciekawszych w Polsce założeń krajobrazowo-architektonicznych i do najczęściej uczęszczanych polskich miejsc pielgrzymkowych.
Kiedy zbliżała się godzina 19:00, do bazyliki, a dokładnie do kaplicy, w której znajduje się cudowny obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej zaczęli przychodzić wierni, którzy pragnęli uczestniczyć we Mszy św. Również i ja na Eucharystii zostałem, by powoli kończący się dzień ofiarować Panu Bogu. Wcześniej w kaplicy Adoracji Najświętszego Sakramentu był wystawiony Przenajświętszy Sakrament i można było zanurzyć się w modlitwie, zawierzając Panu Jezusowi nasze codzienne sprawy. Po zakończonej Eucharystii, kiedy wierni zaczęli wychodzić z Bazyliki, pewna elegancka Pani w średnim wieku podeszła do kropielnicy i zanurzywszy w niej swoją rękę przeżegnała się. Może nie było by w tym nic dziwnego, bo przecież wielu z nas tak robi, ale ta Pani wyjęła ze swojej torebki telefon komórkowy i na nim tą woda święconą uczyniła na nim znak krzyża. Byłem tym widokiem troszkę zaskoczony i zdziwiony, bo zrozumiałe jest, by znak krzyża czynić na swoim czole, lecz na telefonie? Było to dla mnie co najmniej dziwne. Żeby zaspokoić swoją ciekawość, postanowiłem ową elegancką Panią zapytać, dlaczego tak zrobiła. Ta bardzo miła i sympatyczna Pani odpowiedziała chętnie, że czyni to przed złym duchem, który wykorzystuje do walki z człowiekiem również nowinki technologiczne, w tym telefony komórkowe często z dostępem do Internetu. Byłem pod pozytywnym wrażeniem tego, co powiedziała i zrobiła. Był to dla mnie bardzo intensywny dzień, więc odczuwałem już zmęczenie. Niebawem po zakończonej Mszy św. udałem się jeszcze na nocny krótki spacer po sanktuarium, by podziwiać jego piękno nocą, tym bardziej, że niebo było bezchmurne i cały kompleks wyglądał przepięknie. Następnego dnia w planach miałem spacer po słynnych na całą Polskę Dróżkach Kalwaryjskich, więc należało odpowiednio wcześniej położyć się spać i wypocząć przed kolejnym pięknie zapowiadającym się dniem, by gdzieś po drodze nie paść ze zmęczenia (uśmiech).
Kolejny dzień pobytu w Kalwarii Zebrzydowskiej zapowiadał się dla mnie bardzo aktywnie. Tego dnia poza wyjściem na Dróżki Pana Jezusa i Matki Bożej nie miałem innych planów, dlatego nie musiałem wcześnie wstawać i robić wszystkiego w biegu. Ten dzień w całości chciałem spędzić na kalwaryjskich „dróżkach”, rozkoszując się pięknem tego miejsca. Na oficjalnej stronie internetowej sanktuarium na możemy przeczytać:
Specyfiką kalwaryjską jest praktykowanie nabożeństwa „Dróżek Pana Jezusa”, również „Dróżek Matki Bożej” i za zmarłych, przez ludzi świeckich, lub pod kierunkiem świeckiego przewodnika. Zwyczaj ten ukształtował się w połowie XVII wieku i jest świadectwem istnienia w Kalwarii Zebrzydowskiej apostolstwa świeckich na długo przed II Soborem Watykańskim.
„Tu wzajemnie się przenikają Maryja i Jej Syn, Jego dzieło i Jej uczestnictwo. Dlatego też dróżki są pomyślane bardzo znamiennie. Pierwsze to Dróżki Pana Jezusa — Jego rozszerzona Droga Krzyżowa. Równocześnie ta sama Droga Krzyżowa Pana Jezusa w innym wymiarze i kierunku stanowi Dróżki Matki Bożej, na których rozważamy Jej boleści, Jej pogrzeb… wreszcie Jej Wniebowzięcie”. Karol Wojtyła w Kalwarii Zebrzydowskiej — 29 kwietnia 1969 roku
„To, co tutaj stale pociąga na nowo, to właśnie owa tajemnica zjednoczenia Matki z Synem i Syna z Matką. Tajemnica ta jest opowiedziana plastycznie i szczodrze przez wszystkie kaplice i kościółki, które rozłożyły się wokół centralnej bazyliki”. Jan Paweł II w Kalwarii Zebrzydowskiej — 7 czerwca 1979 roku
Zawsze przed wyruszeniem w podróż do danego miejsca staram się czegoś o swej destynacji wcześniej dowiedzieć. Sięgam wtedy do swojej biblioteczki po książki i oddaję się lekturze, by zapoznać się ze specyfiką miejsc, które mam w planach zobaczyć. Stało się to niemal moim rytuałem (uśmiech).
Dróżki kalwaryjskie rozciągają się na przestrzeni 6 km, wkomponowane są w malowniczy beskidzki krajobraz. Pod względem topograficzno-architektonicznym przypominają one miejsca święte w Jerozolimie. Jest to więc swoista kopia jerozolimskiej Drogi Bolesnej z zespołem kaplic w stylu barokowym i manierystycznym, na której rozważa się Mękę Pańską oraz tajemnice życia Matki Bożej. Dróżki kalwaryjskie są częścią sanktuarium, które jest jednym z najczęściej odwiedzanych przez pątników miejsc w Polsce, a jednocześnie uznawane jest za jedno z najciekawszych założeń krajobrazowo-architektonicznych w Europie. Rocznie przybywa tu ponad milion pielgrzymów. Największą frekwencją cieszą się obchody Wielkiego Tygodnia z Chwalebnym Misterium Pańskim oraz uroczystości Pogrzebu i Triumfu Matki Bożej w sierpniu.
Warto pamiętać, by przed wyruszeniem na dróżki zaopatrzyć się w napoje i – co najważniejsze – wygodne obuwie, bo później może być z tym problem, aczkolwiek mniej więcej w połowie drogi przy jednym z domostw była możliwość zakupienia napojów. Sklepów na tym szlaku nie uświadczysz, za to zagwarantowane mamy ciszę i oszałamiające piękno przyrody jeszcze nie skażonej piętnem cywilizacji. Takie okoliczności pozwalają się wyciszyć i ułatwiają kontemplację.
Dróżki Pana Jezusa i Dróżki Matki Bożej
Przemierzając dróżki i podziwiając kościoły oraz kaplice stopniowo coraz bardziej zanurzałem się w myśli, a wówczas wracały wspomnienia i „demony” przeszłości. Przemyślenia dotyczące zachowań ludzi co jakiś czas powracają do mnie, chociaż od dłuższego czasu żyje sobie własnym rytmem i w zgodzie ze sobą. Kiedy człowiek na swojej drodze poznaje kogoś wyjątkowego, to z czasem zaczyna snuć piękne plany, marzenia wobec tej osoby. Podobnie było ze mną i moją sympatią, którą spotkałem na pewnym odcinku swej drogi, a przed którą podczas pielgrzymki do Santiago de Compostela w Hiszpanii uklęknąłem i poprosiłem o to, by została moja żoną. Kiedy pozytywnie odpowiedziała na moją prośbę, ogarnęło mnie niespotykane szczęście – byłem przekonany, że niebawem zaczniemy nowe jeszcze piękniejsze życie. Tak też się stało, lecz na naszej wspólnej drodze stanęły osoby, które nie podzielały naszej radości. Tymi osobami byli rodzice mojej wybranki, a obecnie żony. Dopiero dzisiaj potrafię powiązać pewne fakty i wiele rzeczy staje się dla mnie oczywistymi. W pamięci mam pewną telefoniczną rozmowę z mamą mojej dziewczyny, a były to początki naszej znajomości, podczas której usłyszałem, że jeśli nie pojadę z nimi na rodzinnego grilla, to ich córka również nie będzie ze mną jeździła do mojej rodziny. Bardzo mnie to zaskoczyło. Z czasem czułem, że ci ludzie nie darzą mnie sympatią. Tego się nie dało nie zauważyć. Nie byli zadowoleni z faktu, że planujemy przejść szlak hiszpański i gorąco nam to odradzali. Nie zapomnę momentu, w którym ojciec mojej narzeczonej po kilkunastu dniach od naszych zaręczyn na Santiago de Compostela przyjechał niespodziewanie do mojego taty na rozmowę. Na szczęście byłem świadkiem tego spotkania. W pewnym momencie mój przyszły teść rozpłakał się i zaczął się trząść, przekonując, że powinniśmy się wstrzymać ze ślubem. To, co mówił na mój temat, przerażało mnie i nie dowierzałem własnym uszom. Nie docierały do niego moje argumenty. Pamiętam do dziś słowa mojego taty, który nie chciał się wtrącać w nasze plany, uznał, iż jesteśmy dorośli i skoro chcemy być razem ze sobą, to on nigdy temu się nie sprzeciwi. O owym wydarzeniu po jakimś czasie opowiedziałem swojej narzeczonej, która wówczas potwierdziła moje przeczucia: jej rodzice mnie nie akceptowali. Jednak wbrew ich sugestiom do ślubu doszło, a z czasem na świat przyszli: nasza córeczka Klara i synek Kacperek. Teściowie nadal okazywali mi swoją niechęć. Jednak nie to było dla mnie najgorsze… Z tego morza złych wspomnień wydobyła mnie grupa dzieciaków i ich opiekunów, która odmawiała różaniec. Konfrontacja z nimi przywróciła memu sercu radość.
Pod koniec przemierzania kalwaryjskich dróżek moje nogi zrobiły się ciężkie. Wydawać by się mogło, że pokonanie tych kilku kilometrów nie będzie jakimś większym wysiłkiem, a jednak… Wychodząc z klasztoru, byłem przekonany, że na swojej drodze spotkam wielu pielgrzymów, turystów, którzy podobnie do mnie wyruszą na „dróżki”. Ku mojemu zaskoczeniu przez kilka godzin na swojej drodze – nie licząc grupy dzieci i mieszkańców Kalwarii – spotkałem zaledwie kilka osób. Jak pisałem wcześniej, co potwierdzają także mieszkańcy, największą frekwencją cieszą się obchody Wielkiego Tygodnia z Chwalebnym Misterium Pańskim oraz uroczystości Pogrzebu i Triumfu Matki Bożej w sierpniu. Kto wie, być może – jeżeli Pan Bóg pozwoli – któregoś roku i ja wybiorę się na te znane w całej Polsce uroczystości, w których każdego roku bierze udział kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Bardzo bym tego pragnął. Pozostałą część dnia spędziłem na odpoczynku, spacerując po klasztorze oo. Bernardynów. Odwiedziłem też przyklasztorną księgarnię i cukiernię, w której moje oczy śmiały się na widok wielu pysznych ciast, w tym słynnych kremówek papieskich i babeczek owocowych. Nic dziwnego, że byłem tu częstym bywalcem (uśmiech). Sklepy z dewocjonaliami, które znajdują się na terenie klasztoru, były dobrze wyposażone i każdy mógł znaleźć tu coś dla siebie bądź na prezent dla najbliższych. Mnie najbardziej interesowała jednak księgarnia, w której zakupiłem sobie wspaniałe poświęcone temu świętemu miejscu albumy. Następny dzień zapowiadał się dla mnie jeszcze bardziej interesująco i ciekawie, bo w planach miałem odwiedzić Wadowice, rodzinne miasto św. Jana Pawła II, a następnie udać się do Łagiewnik, gdzie ostatnie swoje lata spędziła św. s. Faustyna Kowalska. Jednym słowem kolejny dzień zapowiadał się dla mnie pełen duchowych wrażeń i przeżyć.
Łukasz Piotrowski
Ciąg dalszy…
– Wstęp / Auschwitz-Birkenau
– Kalwaria Zebrzydowska i Dróżki Pana Jezusa
– Wadowice
– Łagiewniki
– Kraków
***
Ponadto zapraszam do obejrzenia fotorelacji z:
- 2023 – Kopalnia Soli “Wieliczka”
- 2022 – Łódzkie zoo
- 2021 – Bożonarodzeniowe Stare Powązki w Warszawie
- 2021 – Łódzki Ogród Botaniczny im. Jakuba Mowszowicza
- 2021 – Wojskowe Powązki w Warszawie podczas Świąt Wielkanocnych
- 2020 – Cmentarz Rakowicki w Krakowie
- 2020 – Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu
- 2020 – Hołd Powstańcom Warszawy
- 2020 – Muzeum Powstania Warszawskiego
- 2020 – Wrocławskie ZOO
- 2020 – Stare Powązki w Warszawie
- 2020 – Cmentarz żydowski w Warcie (woj. łódzkie)
- 2018 – 100-lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości
- 2018 – Auschwitz-Birkenau, Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice, Łagiewniki i Kraków
- 2014 – Jasna Góra
