Wspomnienia pielgrzymkowe Ity Turowicz

Znani sieradzanie / Mąkowski Ignacy Dominik (1874-1939)
15 sierpnia 2022
Poznaję Boży świat / 2021 – Hiszpania, Camino del Norte. Dzień 9 – Colombres, 16 km / łącznie 219,9 km
21 sierpnia 2022
Udostępnij to:

Sieradz, 10 marca 2018
aktualizacja: 20 sierpnia 2022

 

Powspominajmy dawne sieradzkie pielgrzymki, zanim wyruszymy na tegoroczną, 412…

Jeszcze inne zjawisko towarzyszyło – i nadal towarzyszy – w porze letniej Sieradzowi, i całej Polsce jak długa i szeroka. Pielgrzymki na Jasną Górę. Sieradzkie chodzą na święto Matki Bożej Częstochowskiej, obchodzone 26 sierpnia. I są jednymi z najstarszych w Polsce. Pierwsza pielgrzymka z Sieradza została zapisana w kronikach jasnogórskich w 1611 roku. Za dwa lata wyruszy czterechsetna z kolei. Charakterystycznym rysem zewnętrznym sieradzkich pielgrzymek jest piękna regionalna oprawa strojów, chorągwi i feretronów przy procesjonalnym wkraczaniu na Jasną Górę. Uroczyste przebieranie każdorazowo odbywa się na cmentarzyku św. Rocha, niedaleko Wieluńskiego Rynku. A akcentem równie charakterystycznym, ale już minionym, były towarzyszące pątnikom do początku lat 90. XX wieku malownicze, przybrane kwiatami konne wozy. Ja sama uczestniczyłam w dwóch pielgrzymkach z Sieradza – jeszcze z wozami – w 1960 (z Jolą) i 1961 roku (z mamą) – starą trasą – przez Złoczew, Wieluń, Krzepice i Kłobuck. W 1981 roku zmieniono marszrutę na nieco mniej ruchliwą i chodzi się na Burzenin, Szynkielów, Działoszyn. Potem chodziłam z warszawską, na święto Wniebowzięcia NMP, 15 sierpnia, w tym trzykrotnie z dziećmi. Ale nie mam się naprawdę czym pochwalić w porównaniu z mamą, która pielgrzymowała 30 razy (czterokrotnie z Warszawy, za inspiracją franciszkanina powiązanego z naszą rodziną, brata Cypriana Grodzkiego z Niepokalanowa, przed wojną sekretarza św. Maksymiliana Kolbego, a po wojnie osobistego fotografa księdza Prymasa Wyszyńskiego; jego siostra Zofia była żoną mego stryja, Aleksandra Turowicza).

Mama była charakterystyczną postacią pielgrzymek, w których przez dziesięciolecia uczestniczyła, ponieważ nie przysiadała na moment podczas postojów, ale zaopatrzona w podręczną apteczkę, chodziła od grupki do grupki, proponując i podając a to kropelki na serce, a to na podwyższenie lub obniżenie ciśnienia, a to na krążenie, a to na nogi czy na dobry humor, pokrzepiając na duchu. Wiele mi o tym opowiadała siostra Maria Urbanowicz, szarytka, opiekująca się podczas pielgrzymek ministrantami.

(Ita Turowicz, I wszystko w sny odchodzi. Memuar sieradzki,
Warszawa 2010)

 

***

Archiwalne zdjęcia z sieradzkich pielgrzymek, 1960, 1961, 1962, 1985 i 1990, pochodzą ze zbiorów Ity Turowicz

Wanda Turowiczowa, tu osiemdziesięciolatka, podczas pielgrzymki na Jasną Górę, 1990
Mama szła cztery razy z warszawską pielgrzymką na Jasną Górę i dwadzieścia sześć razy z sieradzką; tu (rok 1985) ma siedemdziesiąt pięć lat i proszę tylko spojrzeć, jak dzielnie kroczy…
Malownicze, udekorowane kwiatami konne wozy towarzyszyły sieradzkim pielgrzymkom do początku lat 90. XX wieku
Siostra Maria Urbanowicz, szarytka, podczas jednej z sieradzkich pielgrzymek na Jasną Górę; „matkowała” ministrantom, dbała o ich posiłki, czystość komeżek, wypoczynek
Po środku kroczy uśmiechnięta polonistka z sieradzkiego liceum, prof. Halina Wilczyńska (pozdrawia ręką), z lewej jej córka Malwinka, z prawej znana dentystka sieradzka, Stanisława „Lala” Jakubowska, 1984
Te dwa zdjęcia ilustrują, jak zmienił się w ciągu lat przekrój wiekowy pątników. U góry: Pielgrzymka sieradzka z 1962 roku, w środku A. Gadzinowska; poniżej: Pielgrzymka z lat 90. XX wieku
Procesjonalne, w pięknej regionalnej oprawie, wejście sieradzkiej pielgrzymki, ministrantów prowadzi z prawej Włodek Paszkiewicz, 1960
Ksiądz Antoni Maciaszek wraz z witającym sieradzką pielgrzymkę ojcem paulinem prowadzą pielgrzymów na Jasną Górę, 1960
Podczas powitania sieradzkiej pielgrzymki, z lewej ksiądz Antoni Maciaszek, obok ministranci Bronek Umiński, Mundek Adrian, Bogdan Miłek, 1960
Ksiądz prałat Apolinary Leśniewski z biskupem włocławskim Antonim Pawłowskim wśród uczestników sieradzkiej pielgrzymki, w pierwszym rzędzie w białej bluzce Antonina Gadzinowska, obok niej Wiesława Skrzypińska, Jasna Góra 1960
Ksiądz prałat A. Leśniewski i biskup A. Pawłowski z sieradzkimi pielgrzymami, 1961
Sieradzka pielgrzymka na ulicach Częstochowy, to i następne zdjęcie wykonał brat Cyprian Maria Grodzki, franciszkanin, 1961
… i zdjęcie z prawej strony pokolorowane przez pana Andrzeja Kurkowskiego z Chicago, eksponujące urodę sieradzkich, tkanych w klasztorze, regionalnych zapasek
Sieradzcy pielgrzymi w Bazylice jasnogórskiej, z prawej na tle drzwi Celina Nurek, Antonina Gadzinowska, Wiesława Skrzypińska, Wanda Turowiczowa, 1961

 

Udostępnij to: