Moja Praga / Makieta Zamku Królewskiego
4 listopada 2020
2020 – 100 lecie urodzin św. Jana Pawła II. Wystawa fotograficzna
9 listopada 2020
Sieradz, 19 listopada 2017
aktualizacja: 8 listopada 2020
Kościół Św. Trójcy został pobudowany w 1347 r. Drewniany modrzewiowy, o trzech ołtarzach, przy drodze z miasta do zamku. Władysław Jagiełło utworzył przy nim fundację kolegiacką, dochody z parafii Męka, wieś Ocin, wiele pól i dziesięcin nadając. Nie mamy w aktach paraf. żadnych danych świadczących o żywotności tej instytucji. Była bodaj niewielka, bo już w 1683 r. sama świątynia chyliła się ku upadkowi (akta par.). Arcybiskup Gnieźnieński Teodor Potocki w dokumencie z 1729 r. podkreśla, że kościół ten leży na błotach i bagnach, że jest już w bardzo złym stanie. W 1818 r. został rozebrany. Srebra i nieco ze sprzętów oraz relikwiarze przeniesiono do nowej kolegiaty. Trzy krzyże wskazują miejsce, gdzie stał kościół, znajdował się on na Rynku Praskim.
Sieradz – Istniejące zabytki, przeszłość miasta, stan obecny
Opracował: ks. Walery Pogorzelski
Tajny Szambelan Jego Świętobliwości, Kanonik Kapituły Kaliskiej,
Dziekan i Proboszcz Sieradzki,
Włocławek 1927
Pośród wszystkich sieradzkich świątyń kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy na Pradze uznać chyba należy za najbardziej tajemniczy. W dotychczasowej literaturze przyjęto, iż kościół mógł tu istnieć już w XII-XIII wieku, pełniąc funkcję ośrodka kultu dla osadnictwa „podgrodowego”. Nie jest to jednak pewne. Kościół istniał już dowodnie w czasach Kazimierza Wielkiego, kiedy to w 1347 roku wzmiankowano o młynie leżącym między miastem a zamkiem, koło kościoła Świętej Trójcy. Obiekt funkcjonował dalej w XV wieku, nosząc to samo wezwanie, co świątynia zamkowa i będąc chyba kaplicą cmentarną. Ustanie królewskich wizyt po śmierci Kazimierza Jagiellończyka, a także katastrofa budowlana, która dotknęła zamkową rotundę przed 1533 rokiem, zdecydowały o przeniesieniu parafii do kościoła Świętej Trójcy na obecnej Pradze. Niedługo przed rokiem katastrofy mogło dojść tutaj do budowy nowego kościoła, cieszącego się, podobnie jak dawna rotunda, królewskim patronatem. Badania wykopaliskowe przeprowadzone w rejonie istniejącej do dziś kapliczki wykazały istnienie cmentarzyska szkieletowego, z zachowanymi szczątkami ludzkimi i widocznymi wkopami na trumny. Obecnie datować je wypada od XIV stulecia po okres nowożytny, co wskazuje na zgodną ze źródłami pisanymi ciągłość wykorzystywania terenu przykościelnego na cele grzebalne. Kościół Świętej Trójcy został rozebrany na przełomie XVIII/XIX wieku.
Tekst, konsultacja naukowa
Tomasz Olszacki
***
