Krzysztofa Fokelskiego obraz „Adoracja Imienia Jezus” w kościele pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Sieradzu*
20 grudnia 2018
Warto zobaczyć / Park im. Adama Mickiewicza w Sieradzu
22 grudnia 2018
Sieradz, 10 lutego 2018
Sieradzki Park Etnograficzny położony jest przy ul. Grodzkiej 1, między Żegliną a Zalewem Paradzianka, w pobliżu „Wzgórza Zamkowego”. Idea powstania parku etnograficznego zrodziła się w latach 60-tych z inicjatywy ówczesnej Dyrektorki Muzeum pani Zofii Neymanowej.
Dom Tkacza jest najbardziej charakterystycznym obiektem znajdującym się na terenie parku etnograficznego znajdującego się w pobliżu Wzgórza Zamkowego; fot. 29 lipca 2008
Na uwagę zasługuje zagroda z przełomu XIX i XX wieku, zrekonstruowana na bazie obiektów pochodzących z różnych miejscowości, z zachowaniem układu typowego dla wsi sieradzkiej. W jej skład wchodzą: chałupa szerokofrontowa z Sieradza – Męki z 2 poł. XIX wieku, stodoła z Rudy pochodząca z początku XX wieku, budynek inwentarsko – gospodarczy (obórka z wozownią) pochodzący ze wsi Wiertelaki gm. Brąszewice z przełomu XIX i XX wieku oraz sołek drewniany – „kumora” z około 1810 r. pochodzący z Brąszewic Zabrodzia. Kolejnym elementem architektonicznym, który znajduje się na terenie SPE jest wiata ekspozycyjna, w której prezentowane są narzędzia rolnicze.
Sieradzki Park Etnograficzny jest czynny od maja do listopada, codziennie z wyjątkiem poniedziałków w godzinach:
wtorek – piątek od 10.00 do 15.30
sobota – niedziela od 10.00 do 17.00
muzeum-sieradz.com.pl
Zdjęcia wykonałem 26 kwietnia 2016 roku
„Już na pierwszy rzut oka widać, że nie są to rzeźby przyjazne człowiekowi. Bo też i powstały z goryczy, poczucia krzywdy, niechęci do sąsiadów. Ustawiał je przed domem, czarne postacie z mocno zaznaczonymi białkami oczu” napisał Aleksander Jackowski o twórczości Szczepana Muchy w 2002 roku. Ten, żyjący w latach 1908 – 1983, artysta rzeźbił w jednym kawałku drewna figury ludzi i diabłów. Gotowe rzeźby pokostował i pokrywał czarna bejca. Jedynie oczy malował biała farba przez co stawały się wyraziste, a postaci pełne ekspresji. Część z nich była podpisana: łajdak, szpicel, drań. Ustawiał je wokół swojego domu, znajdującego się we wsi Szale pod Sieradzem. Była to zemsta za oskarżenie go o kradzież lub kłusownictwo oraz uwięzienie na pół roku. Po powrocie z więzienia do domu poświecił się sztuce – rzeźbiarstwu. Jego twórczość została doceniona przez znawców sztuki naiwnej w latach 70. XX wieku. Wówczas Szczepan Mucha był laureatem wielu nagród, a dziś jego rzezy znajdują się w państwowych i prywatnych kolekcjach.
Rzeźby Szczepana Muchy znajdują się również w zbiorach Muzeum Okręgowego w Sieradzu, natomiast na teren Sieradzkiego Parku Etnograficznego przeniesiono jego dom. Co prawda zagroda pochodzi z przełomu lat 50. i 60. XX wieku, ale o jej wartości świadczą wkomponowane w nią prace artysty. I tak, we wnętrzu domu, pracowni oraz ogrodzie możemy podziwiać liczne rzeźby z lat 1972 – 1983.
Sieradzki Park Etnograficzny, oprócz domu i rzeźb Szczepana Muchy, prezentuje również kilka innych interesujących obiektów. Ekspozycja jest niewielka, ale ze względu na prezentowane zbiory oraz przede wszystkim pełną poświecenia działalność pracowników działu etnograficznego Muzeum Okręgowego – ma niezwykłą wartość etnograficzną.
Pierwszym obiektem w parku etnograficznym była, przeniesiona w latach 60. XX wieku, a wybudowana w pierwszej połowie XIX wieku, chałupa ze Zgierza, zwana Domem Tkacza. Budynek ten został zaadaptowany do celów muzealniczych za sprawą Zofii Neymanowej, która kierowała sieradzkim muzeum w latach 1948-1976. Dom tkacza jest szerokofrontowy. Jego ściany charakteryzuje konstrukcja sumikowo-latkowa. W budynku mieszczą się pomieszczenia biurowe zagospodarowane przez pracowników Sieradzkiego Parku Etnograficznego.
Warto zajrzeć do zrekonstruowanej zagrody, w której skład wchodzą co prawda obiekty z różnych miejscowości, ale odtwarzają one charakterystyczny dla ziemi sieradzkiej układ budynków. I tak, znajdziemy tu: chałupę szerokofrontową z Sieradza-Meki (z II polowy XIX wieku). Ma ona ściany zbudowane w konstrukcji zrębowej i sumikowo-latkowej oraz czterospadowy, krokwiowy dach kryty strzecha. We wnętrzu zaś oczom zwiedzających ukaże się zrekonstruowane wnętrze mieszkalne z tego samego okresu co dom oraz rozłożony, gotowy do pracy warsztat tkacki. Jest tu również stodoła ze wsi Ruda, wybudowana na początku XX wieku, a także obórka z wozownią czyli budynek inwentarsko-gospodarczy z przełomu XIX i XX wieku, pochodzący ze wsi Wiertelaki oraz spichlerz drewniany z Brąszewic Zabrodzia – zwany tu kumorą, wybudowany prawdopodobnie w 1810 roku.
Muzeum Okręgowe w Sieradzu we współpracy z Powiatowym Ośrodkiem Kultury realizuje program „Krzesiwo”. Jego celem jest ochrona oraz wspieranie rozwoju dziedzictwa kulturowego ziemi sieradzkiej. Region sieradzki leży na pograniczu wielkich makroregionów Polski: Wielkopolski, Mazowsza, Śląska i Małopolski, a mimo to zachował swoją odrębność. Zaangażowani do programu twórcy i artyści ludowi starają się o niej opowiadać i dzięki temu ożywić, niestety zanikające elementy kultury ludowej, takie jak: gwara, zwyczaje i obrzędy, muzyka, pieśni, sztuka. Od 1996 roku odbyło się już ponad 1000 warsztatów, w trakcie których uczono rękodzieła, tańców i pieśni.
Sieradzkie muzeum organizuje także ciekawe festiwale i pokazy. Odbywają się one w budynku Muzeum przy ulicy Dominikańskiej 2 oraz na terenie parku etnograficznego, zlokalizowanego przy ulicy Grodzkiej 1. Warto wiec przyjechać na cykliczne imprezy, takie jak: „Wiosna na ludowo” – prezentująca działalność kulturalna powiatu sieradzkiego, „Spotkania folklorystyczne Polski centralnej”, czy „Artystyczna jesień w skansenie”.
Muzeum Okręgowe w Sieradzu i Sieradzki Park Etnograficzny, a także organizowane w nich imprezy są dobrym powodem do wizyty w tym jednym z najstarszych miast Polski.
Aleksandra Wiklak
skanseny.net
***
Zobacz także:
